top of page

Konposta

Konposta hondakin organikoz egindako lur mota bat da eta konpostatze izeneko prozesu baten bidez lortzen da, non mikroorganismoek materia organikoa deskonposatzen duten lurra osatu arte.

​

Konpostaren onurak

  • Landareentzako ongarri natural gisa balio du, mantenugai askoko produktua baita

  • Lurra hobeki aireztatzen eta hezetasuna mantentzen laguntzen du

  • Bakterizida eta fungizida gisa jarduten du, ez baitu kimikorik

  • Zabortegietara iristen den zabor kopurua murrizten laguntzen du eta birziklatzen laguntzen du

​

Konposta egiteko beharrizanak

Konposta on bat egiteko konpost- ontzia eta materialak beharrezkoak dira.

  • Konpost-ontzia konposta egiten den leku fisikoa da. Konposta egiteko, eskura duzun tokirako egokia den ontzi bat behar da, baina honek karakteristika batzuk bete behar ditu. 

    • Oxigenoa sartzen uzteko alboko aireztapen-sistema

    • Irekitzeko eta erabiltzeko erraztasuna (tapa goian izatea hondakinak sartu ahal izateko)

    • Konpost-ontziaren oinarria lurrarekin kontaktuan utzi behar da, lurzoruan bizi diren eta materialak deskonposatzeaz arduratzen diren organismoei airea sartzen eta sartzen uzteko.

  • Konposta ona egiteko ahalik eta material xehatuenak erabili behar dira ahalik eta denbora laburrenean.  Zenbat eta xehatuago egon, orduan eta azkarrago aterako da konposta, baina erabiltzen diren materia guztiak organikoa izan behar du. Oso garrantzitsua da deskonposizio azkarreko materialak deskonposizio moteleko materialekin nahastea.

    • Deskonposizio azkarreko materialak: 

      • Hostoak

      • Larre-hondarrak

      • Eskortako animalien simaurra

      • Sasiak

    • Deskonposizio moteleko materialak

      • Fruta eta barazki zatiak

      • Infusio-poltsak eta kafe-hondarrak

      • Lastoa eta belar zaharra

      • Landare-hondakinak

      • Simaur lastodunak (zaldiak, astoak eta behiak)

      • Lore zaharrak

      • Sasi iraunkorrak

      • Hamsterren, untxien eta bestelako etxeko animalien azpigarriak (belarjaleak)

    • Deskonposizio oso motela

      • Udazkeneko hostoak

      • Jausitako adarrak

      • Zerrautsa eta tratatu gabeko zur-txirbilak

      • Arrautza-oskolak

      • Fruitu lehorren azalak

      • Artile eta hari naturalak

      • Ileak eta lumak

      • Fruitu-hezurrak (melokotoia, aguakatea, olibak, etab.)

    • Erabil daitezkeen bestelako materialak

      • Zurezko errautsa (kantitate txikitan hautseztatu)

      • Kartoia, arrautza-kartoiak, poltsak eta paperezko ontziak

      • Egunkariak (kopuru txikitan)

    • Saihestu beharreko produktuak

      • Haragia eta arraina

      • Esnetik eratorritako produktuak

      • Legamiak edo koipeak dituzten produktuak

    • Inoiz erabili ezin diren produktuak

      • Ikatz- eta koke-errautsak

      • Zakur eta katuen gorozkiak

      • Erabili eta botatzeko pixoihalak

      • Aldizkari ilustratuak

      • Xurgagailu-hondarrak

      • Zigarro-iragazkiak

      • Ehun sintetikoak

​

Nola egiten da konposta

  1. Lehenik eta behin, lasto edo adar geruza bat egin behar da, edo aireak zirkulatzeko moduko beste edozein material, eta ez zen erraz zapaldu. Geruza horrek 20 cm inguru izan behar ditu, eta konpost-ontziaren oinarrian jarri behar da, lurrarekin kontaktuan. Horri esker, organismoak errazago sartuko dira.

  2. Material organikoen hondarrak sartzea, betiere kontuan hartuz azkar eta poliki osatuta dauden materialak nahastu behar direla. Gainera, ahalik eta txikienak izan behar dira. Materialekin, gutxienez, konpost-ontziaren erdia bete behar da. Gomendagarria da, halaber, hondakinak botatzen diren bakoitzean, gainean hosto lehorren geruza bat jartzea.

  3. Saiatu konpost-ontzia beti heze egon dadin. Material hezeen eta material lehorren arteko proportzioa 2/1 da. Hezetasuna kontrolatzeko, etengabe begiratu behar da materiala heze dagoela, baina ez duela likidorik askatzen.

  4. Hondakinak sartzen diren bakoitzean, material zaharrarekin, hostoekin edo lastoarekin nahastu behar dira. Horrek, gainera, frutaren eltxoa ager ez dadin lagunduko du, oso gogaikarria baita.

bottom of page